W dniu 60. urodzin GKS-u Katowice przypominamy historię wyjątkowego klubu, który w swoich korzeniach miał rozwój wielu dyscyplin sportu nie tylko na Śląsku, ale i w całej Polsce.
Początki katowickiego klubu sięgają jesieni 1963 roku, kiedy to powołany został komitet założycielski GKS-u Katowice, oparty na bazie kilku lokalnych klubów sportowych. 5 listopada 1963 roku podjęto decyzję o utworzeniu klubu sportowego o nazwie Górniczy Klub Sportowy "Katowice", uchwalono statut i przyjęto oficjalne barwy klubowe - złoto-zielono-czarne, a godłem stał się herb miasta Katowice. Uchwała została uprawomocniona 27 lutego 1964 roku i ten dzień uznajemy jako datę powstania Klubu.
Geneza powstania silnego klubu sportowego w Katowicach sięga działań organizacyjnych podjętych w koncernie Giesche jeszcze w latach 30. XX wieku, lecz niedokończonych z powodu wybuchu II wojny światowej , a następnie lat 60. XX wieku, kiedy to podjęto wysiłki mające na celu scalenie różnych klubów sportowych w Katowicach oraz odbudowę renomy miasta w dyscyplinach sportowych, zwłaszcza w zapasach i piłce nożnej.
Inicjatorem tych działań był Karol Fabris, wiceminister Górnictwa i Energetyki, który widział potencjał w stworzeniu wszechstronnego klubu sportowego. Proces integracji klubów osiągnął swój szczyt w 1964 roku, kiedy to doszło do fuzji kilku istniejących już klubów, takich jak Rapid, Orzeł Wełnowiec, Górnik 1920, Koszutka, Katowicki Klub Łyżwiarski czy Górniczy Klub Żeglarski Szkwał.
W wyniku tego połączenia powstał wielosekcyjny klub sportowy, który obejmował szeroki wachlarz dyscyplin, od piłki nożnej i piłki ręcznej, przez siatkówkę, szachy, szermierkę, hokej na lodzie i zapasy, aż po tenis i żeglarstwo. Wsparcie finansowe dla klubu zapewniło 32 instytucje i firmy górnicze z Katowic. W ciągu lat klub rozwijał się dynamicznie, licząc w 1972 roku już 2490 członków. Niemniej jednak, wraz z zmianami urbanistycznymi w mieście, niektóre sekcje musiały zostać zredukowane lub zlikwidowane, jak sekcja pływacka.
Od samego początku klub ten zyskiwał uznanie dzięki swoim wybitnym piłkarzom, którzy zdobywali serca kibiców na europejskich i krajowych boiskach. Wspaniałem momenty GKS Katowice przeżywał na arenie międzynarodowej, począwszy od rywalizacji z FC Barceloną w sezonie 1970/1971 w Pucharze Miast Targowych. Drużyna z Bukowej walczyła z FC Barceloną, pozostawiając po sobie niezatarte wspomnienia mimo ostatecznej porażki 0:1 i 2:3.W sumie katowiczanie dwunastokrotnie rywalizowali w europejskich pucharach, docierając m.in. do 1/8 Pucharu UEFA w sezonie 1994/1995.
Jednak to na krajowych boiskach GKS Katowice zapisywał najpiękniejsze rozdziały swojej historii. W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych czterokrotnie zdobywał wicemistrzostwo Polski oraz czterokrotnie zajmował trzecie miejsce w ligowej tabeli. Sukcesy te dopełniały triumfy w krajowych pucharach – dwukrotne zdobycie Superpucharu Polski oraz trzykrotne podniesienie Pucharu Polski, a także pięciokrotne dotarcie do finałowych starć tych rozgrywek.
Największe zmiany w strukturze klubu nastąpiły w latach 80. i 90. XX wieku, kiedy to niektóre sekcje odłączyły się, tworząc nowe kluby, takie jak Klub Hokejowy Górnik 1920 czy Giszowieckie Towarzystwo Tenisowe. Ostatecznie GKS Katowice przekształcił się w jednosekcyjny klub piłkarski i w takim kształcie funkcjonował do 2015 roku.
Nie brakowało trudnych chwil, które wystawiły na próbę charakter GieKSy. Problemy finansowe w 2005 roku oraz odmowa przyznania licencji na grę w drugiej lidze w 2005 roku były poważnymi wyzwaniami. Niemniej jednak, dzięki niezachwianej determinacji oddanych kibiców, klub stopniowo odnajdywał swoją drogę, co uwieńczyło się powrotem na zaplecze Ekstraklasy w 2008 roku. Rok 2014 był wyjątkowy dla GKS-u Katowice, który obchodził wówczas 50-lecie istnienia. Gala jubileuszowa, która odbyła się 28 lutego tegoż roku, była momentem hołdu dla legendarnych postaci klubu, takich jak trener Alojzy Łysko czy piłkarze, którzy na zawsze zapisali się w historii.
Decyzja miasta Katowice o powrocie do wielosekcyjności w 2015 roku otworzyła nowy rozdział w historii klubu, szczególnie w kontekście sekcji piłki nożnej kobiet, która powstała w tym samym roku. Szybki awans z III ligi do Ekstraligi kobiet potwierdził olbrzymi potencjał kobiecej drużyny GieKSy, a niespodziewane zdobycie historycznego mistrzostwa Polski w sezonie 2022/2023 pokazuje determinację i talent zawodniczek oraz umiejętności trenerskie Karoliny Koch, która przyczyniła się do tego niezwykłego sukcesu. Nie można zapominać o reaktywacji sekcji siatkarskiej GKS Katowice, powstałej na bazie klubu TKKF Czarni Katowice, która w 2016 roku pod wodzą trenera Grzegorza Słabego w efektownym stylu wygrała rozgrywki pierwszej ligi i wywalczyła awans do rozgrywek PlusLigi, w których występuje do dnia dzisiejszego. Siatkarski GKS nie tylko godnie reprezentuje stolicę województwa śląskiego w jednej z najlepszych siatkarskich lig świata, ale także kształtuje przyszłych reprezentantów Polski i zdobywców medali. To właśnie w barwach GieKSy szerokiej publiczności pokazywali się tak uznani zawodnicy jak Marcin Komenda, Karol Butryn, Jan Firlej czy Jakub Szymański.
Powrót do koncepcji wielosekcyjnego GKS-u Katowice był kamieniem milowym dla historii hokejowego GKS-u Katowice, starającego się po okresie zawirowań i trudności z początków XXI wieku starał się wrócić do ścisłej krajowej elity i nawiązać do wybitnych krajowych osiągnięć klubu z lat 60. i 70, XX wieku, a także do wcześniejszych osiągnięć Górnika 1920 Katowice, która stworzyła podwaliny pod drużynę występującą od roku 1964 pod herbem GKS-u Katowice. W 2016 roku hokejowy GKS starał się odbudować struktury oraz odzyskać sportową stabilizację, co w kolejnych sezonach przyniosło srebrne i brązowe medale mistrzostw Polski. Potrzeba było kilku kolejnych lat wzmacniania składu oraz wpływu trenerskiego fachu Jacka Płachty, by w 2022 roku sięgnąć po wyczekiwane przez wiele lat mistrzostwo Polski, po które udało się sięgnąć ponownie rok później w jeszcze bardziej imponującym stylu. Hokeiści GKS-u Katowice godnie reprezentowali miasto nie tylko na arenie krajowej, ale i międzynarodowej, notując historyczne zwycięstwa w rozgrywkach Pucharu Kontynentalnego i Hokejowej Ligi Mistrzów.
W historii klubu szczególne miejsce zajmują wybitni sportowcy, których osiągnięcia zdobią annały najważniejszych imprez sportowych świata, w tym igrzysk olimpijskich. Medale olmpijskie wywalczyli dla Katowic zapaśnicy Roman Bierła, Jan Dołgowicz i Andrzej Supron oraz piłkarz Piotr Świerczewski. Dzięki swojemu niezwykłemu talentowi i determinacji sportowy GKS-u Katowice zdobyli liczne medale w takich dyscyplinach sportu jak piłka nożna, zapasy w stylu klasycznym, saneczkarstwo, boks, hokej na lodzie, łyżwiarstwo figurowe, pływanie, szermierka i tenis ziemny. Wielosekcyjny charakter klubu dał możliwość wychowania aż 44 olimpijczyków, którzy reprezentowali Polskę na letnich Igrzyskach Olimpijskich. Sekcja zapaśnicza osiągnęła imponujący rezultat - 250 medali z imprez sportowych o najwyższej rangi. Ponadto, GKS Katowice mógł pochwalić się również wysokim poziomem w tenisie, a Barbara Kral-Olsza, wielokrotna mistrzyni kraju, była jedną z czołowych zawodniczek w tej dyscyplinie. Nawet w saneczkarstwie klub odnosił sukcesy, mając w swoich szeregach mistrzynię świata Barbarę Piechę. To zjawisko niezwykłe nie tylko w skali kraju, lecz także na arenie europejskiej.
W ciągu lat GKS Katowice stał się symbolem sportowej pasji i odwagi. Sportowcy reprezentujący barwy klubu występowali w najwyższych ligach i turniejach w Polsce i za granicą, niezmiennie zyskując uznanie i szacunek. Dzisiaj GKS Katowice pozostaje ważnym elementem krajobrazu sportowego Katowic, kontynuując swą sportową tradycję i angażując kolejne pokolenia w pasję do sportu.
